Chúng ta hiện đang ở giai đoạn đầu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Nếu nhìn lại ba cuộc cách mạng trước, chúng ta sẽ thấy mỗi cuộc cách mạng đều tạo ra một sự thay đổi lớn trong xã hội. Nhưng trong cuộc cách mạng lần thứ tư này, chúng ta sẽ thấy những thay đổi chưa từng có vượt ngoài sự tưởng tượng của bất kỳ ai. Sự thay đổi sâu sắc nhất là tốc độ thay đổi và sự đột phá mà nó gây ra. Trước đây, thay đổi diễn ra với tốc độ chậm hơn, phải mất nhiều năm người ta mới cảm nhận được tác động đó nhưng trong cuộc cách mạng này, chỉ cần vài tháng, và nhiều thứ có thể bị đảo lộn.
Ngày nay, chúng ta bắt đầu
thấy tự động hoá đang dần thay thế con người trong nhiều ngành công nghiệp.
Những lao động thủ công bị thay thế đầu tiên bởi robots và chẳng mấy chốc những
nhân viên văn phòng cũng sẽ bị thay thế bởi các “phần mềm thông minh”. Những
thay đổi này sẽ tạo ra thách thức lớn cho nhiều quốc gia vì các nhà lãnh đạo sẽ
phải đối phó với những đột phá và biến động kinh tế chưa từng có khi tốc độ
thay đổi đang tăng nhanh. Hiện nay, một “cuộc chiến” đang diễn ra mà nhiều
người không để ý đến: “cuộc tranh giành nhân tài” nơi một số nước đang chiêu mộ
những người giỏi nhất và lỗi lạc nhất từ các nước khác. Việc cạnh tranh khốc
liệt này nhắm đến những người có kỹ năng. Nhưng những “kĩ năng” này không còn
giống với trước đây nữa. Nhiều kĩ năng quá mới và không được dạy ở trường đại
học hay thậm chí hầu hết mọi người còn chưa biết đến.
Một báo cáo trong lĩnh vực công nghiệp gần đây
chỉ ra rằng trên 60% các công ty không tìm được người có kĩ năng phù hợp ngay
cả khi số lượng sinh viên tốt nghiệp đại học thất nghiệp vẫn đang tăng lên.
Ngày nay, sự tăng trưởng việc làm đang vượt quá khả năng của hệ thống giáo dục
trong việc phát triển lực lượng lao động có tay nghề cao, khiến cho việc sinh
viên phải tự học những kỹ năng này trở nên quan trọng hơn bao giờ hết thay vì
chờ đợi học từ nhà trường. Để thành công trong cuộc cách mạng công nghiệp lần
thứ tư này, sinh viên phải liên tục đọc về những thay đổi công nghệ để biết
mình sẽ cần những kỹ năng nào và xây dựng năng lực vượt xa những gì đã được dạy
ở trường lớp. Người học phải tích cực học từ nhiều nguồn như các khóa học trực tuyến mở
cho đại chúng (MOOCs), trang web kỹ thuật,
hướng dẫn trực tuyến, ... Bên cạnh kỹ năng kỹ thuật, sinh viên cần phát triển
các kỹ năng mềm như giải quyết vấn đề, giao tiếp, cộng tác, sáng tạo và đổi
mới.
Mặc dù ngày nay nhiều người học có laptop,
điện thoại thông minh và có thể truy cập Internet mọi lúc, mọi nơi, nhưng câu
hỏi đặt ra là có bao nhiêu người trong số đó đang tận dụng ưu thế
của đào tạo trực tuyến? Và bao nhiêu người đang phí hoài thời gian vào những
thứ tầm thường từ Facebook, Twitter, Snapchat, Instagram, hay WeChat? Có bao
nhiêu sinh viên có thể phân biệt được thông tin có giá trị trong số lượng lớn
những “sao lãng số thức” này? Bao nhiêu sinh viên sử dụng Internet để giải trí
thay vì học một cái gì đó hữu ích cho sự nghiệp của chính mình?
(Advices to students - Prof. John Vu, Carnegie
Mellon University, USA)
0 Nhận xét